آب آشامیدنی به عنوان یک دارایی که مورد نیاز تمامی جامعه انسانی بستری موثر در انتشار تهدیدات زیستی است. کاهش آسیب پذیری حاصل از این تهدید تنها با پایش ارگانیسم های زیستی در برابر تهدیدات زیستی امکان پذیر است. پایشگر زیستی تشخیص سمیت آب، در تصفیه و نظارت بر آب آشامیدنی و نظارت بر محیط زیست رودخانه ها ، مزارع کشت صنعتی و پرورش آبزی و در سایر ایستگاه های پایش کیفیت آب استفاده میشود. لذا شناسایی انواع آلودگی های موجود در آب گام مهم و اولیه برای مقابله با این مشکل به شمار میرود.
دستگاه پایشگر زیستی تشخیص سمیت آب چیست؟
پایشگر زیستی تشخیص سمیت آب ، وسیله ای برای پایش و تشخیص آلودگی های آب در لحظه است که با استفاده از دو فناوری پردازش تصویر و داده کاوی فعالیت میکند.داخل این دستگاه یک آکواریوم حاوی 6 ماهی زبرا فیش تعبیه شده است و توسط یک دوربین، به صورت تمام وقت، حرکت و رفتار ماهی ها مورد بررسی قرار میگیرد.
این بیومانیتورینگ به وسیله پردازش تصاویر برداشت شده از حرکت ماهی، پارامترهای حرکتی ماهی (جابجایی، سرعت، شتاب و… ) را ثبت کرده و به وسیله سیستم نرم افزاری به واکاوی داده های ثبت شده و ایجاد الگوی حرکتی ماهی به وسیله یادگیری ماشینی می پردازد. در نهایت سامانه با مقایسه الگوی رفتاری ماهی ها در شرایط نرمال و غیر نرمال، ورود آلودگی شیمیایی به سیستم را بررسی و در صورت یافتن آلودگی هشدار می دهد.
دستگاه پایشگر زیستی تشخیص سمیت آب چه مواردی را ارزیابی میکند؟
کارایی و عملکرد پایشگر زیستی تشخیص سمیت آب شامل چه مواردی است؟
نظارت بر کیفیت آب
تعییت سمیت حاد
شناسایی سریع آلاینده ها
استفاده از ارگانیسم های تست شده
پردازش آنلاین و اتوماتیک
زمان پاسخ دهی کوتاه
آستانه قابل تنظیم
تجزیه و تحلیل داده های معتبر
تعمیر و نگهداری ساده
زبرافیش ویژگی ها و مزایایی دارد که این گونه ارگانیسم را به الگویی برای تحقیقات و پژوهش های زیست شناسی مدرن تبدیل کرده است. از میان این ویژگی ها میتوان به اشتراکات حجم قابل توجهی از ذخیره ژنتیکی و اختصاصات آنها با ژنوم انسانی و شباهت های سیستم های اندامی اشاره کرد.
پایش های مولکولی و ژنتیکی در مقیاس بزرگ صدها نوع از انواع فنوتیپ های جهش یافته را در ماهی زبرا شناسایی کرده اند. بسیاری از این فنوتیپ ها مشابه اختلالات بالینی در انسان ها است. به همین دلیل این گونه بیشتر در زمینه مطالعات زیست شناسی مهره داران، فیزیولوژی و بیماری های انسانی سوق میدهد. همچنین این ماهی در مطالعات سم شناسی نیز دارای اهمیت بوده و به عنوان یک گونه مدل شناخته می شود. به طوری که ساختار آبشش ماهی در پایش و غربالگری انواع آلودگی های آب استفاده میگردد.
ماهی ها به عنوان حسگرهای بیولوژیکی، درون دستگاه عمل میکنند. تغییرات سریع در سیکل رفتاری آنها حاکی از آلودگی شدید آب است. با تجزیه و تحلیل الگوهای حرکتی قابل اطمینان توسط هوش مصنوعی، سیستم ارزیابی دستگاه، روند تشخیص و هشدار دهی را بصورت آنلاین انجام میدهد. حرکات شناور ماهیها به طور خودکار توسط سیستم پردازش تصویر در کسری از ثانیه مورد پردازش، تعیین و ارزیابی قرار میگیرد؛ نتایج این ارزیابی، به منظور تحلیل و بررسی به هسته پردازش دستگاه منتقل و مورد پایش قرار میگیرد. در نهایت روند تحلیل و بررسی میزان فعالیت و سیکل حرکتی ماهی ها در محدوده های مشخص شده در ارزیابی سیکل طبیعی وجود یا عدم وجود سمیت حاد در محیط را مشخص می کند.
میزان فعالیت و سایر پارامتر های جمعی موثر در سیکل رفتاری ماهی ها به صورت برخط توسط سیستم پردازش تصویر به کمک دوربینی مجهز ثبت و با حالت طبیعی مورد پایش و مقایسه قرار میگیرد. هوش مصنوعی در هسته تحلیل نرم افزار با تحلیل داده ها موجود به مقایسه سیکل رفتاری ماهی در کسری از ثانیه پرداخته پاسخ تشخیصی خود را برای سیستم هشدار دستگاه ارسال میکند. سیستم هشدار سامانه با مقادیر قابل تنظیم بر اساس تحلیل به وسیله هوش مصنوعی است. این کار موجب کاهش آلارم های کاذب پرهزینه و حفظ سطح بالایی از پاسخگویی میشود.